Στη διαπίστωση αυτή προβαίνει σε έκθεσή της η Επίτροπος Διοίκησης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μετά την εξέταση παραπόνου ότι άτομο που δεν είναι Κύπριος, στερείται της δυνατότητας να ενταχθεί στην ανοικτή φυλακή. Οι φυλακές παραδέχθηκαν ότι όντως αλλοδαποί και Ευρωπαίοι στερούνται του δικαιώματος αυτού όπως και άλλων, επειδή δεν γνωρίζουν έγκαιρα ποιο θα είναι το καθεστώς τους, όταν θα αποφυλακιστούν.

Σύμφωνα με την έκθεση της Επιτρόπου, ο περιορισμός της δυνατότητας των υπηκόων τρίτων χωρών να ενταχθούν στην ανοικτή φυλακή, σχετίζεται με το γεγονός ότι, αυτοί έχοντας καταδικαστεί σε ποινή φυλάκισης, θεωρούνται, με βάση το άρθρο 6 του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, ανεπιθύμητοι μετανάστες, γεγονός που τους στερεί αυτόματα το δικαίωμα νόμιμης παραμονής στη Δημοκρατία. 
Όπως διαφάνηκε, σημειώνεται, το γεγονός αυτό αποτελεί εμπόδιο στην αξιολόγηση των φυλακών, κατά πόσο κρατούμενος/η υπήκοος τρίτης χώρας έχει τη δυνατότητα να ενταχθεί στην ανοικτή φυλακή, υπό καθεστώς μειωμένης ασφάλειας, και να λαμβάνει άδειες εξόδου χωρίς συνοδεία, δεδομένου ότι κρατούμενοι/ες αυτής της κατηγορίας, δεν κατέχουν άδεια παραμονής στη Δημοκρατία, και, ως εκ τούτου, δεν έχουν τη δυνατότητα να διακινούνται ελεύθερα εντός αυτής. Όσον αφορά τους κρατούμενους/νες που είναι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι υποβάλλονται, και αυτοί, σε δυσμενέστερη μεταχείριση έναντι των Κυπρίων κρατουμένων, σε ό,τι αφορά το προνόμιο ένταξής τους στην ανοικτή φυλακή, το σχετικό νομικό πλαίσιο ορίζει ότι, το γεγονός της προηγούμενης καταδίκης τους, δεν αποτελεί από μόνο του παράγοντα που περιορίζει αυτόματα το δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησής τους στη Δημοκρατία.

Με βάση τις διαπιστώσεις αυτές, η Επίτροπος εισηγείται όπως, οι φυλακές και το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, προχωρήσουν στην ετοιμασία σχετικού πρωτοκόλλου συνεργασίας για την ορθή και έγκαιρη διαχείριση όλων των συναφών περιπτώσεων. Ειδικότερα, σημειώνεται, η εφαρμογή ενός τέτοιου πρωτόκολλου συνεργασίας, θα πρέπει, μέσω της τήρησης αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων, να διασφαλίζει ότι, στις περιπτώσεις νεοεισερχόμενων κρατουμένων που είναι υπήκοοι τρίτων χωρών ή πολίτες της ΕΕ, το Τμήμα Φυλακών θα επικοινωνεί άμεσα με το ΤΑΠΜ, για να πληροφορηθεί για το καθεστώς παραμονής των ενδιαφερομένων μετά την αποφυλάκισή τους, στη βάση των περιστάσεων που ισχύουν, κατά τον κρίσιμο χρόνο.