Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Καμπανάκι Επ. Διοικήσεως για τις συνθήκες κράτησης ΛΟΑΤΚΙ (ο Φιλελεύθερος)

Καμπανάκι Επ. Διοικήσεως για τις συνθήκες κράτησης ΛΟΑΤΚΙ

ο Φιλελεύθερος
16 Δεκεμβρίου 2020

Σύσταση στο Υπουργείο Δικαιοσύνης να μεριμνήσει και να επισπεύσει τις διαδικασίες μεταφοράς στην Κύπρο ατόμου που ανήκει στην ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, το οποίο έχει καταδικαστεί σε χώρα του εξωτερικού και επιθυμεί να εκτίσει την ποινή του στη χώρα μας, απευθύνει η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού Λοττίδη. Σε έκθεσή της η Επίτροπος υπογραμμίζει με έμφαση την υποχρέωση των αρμοδίων Αρχών να διασφαλίζουν ότι τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα που στερούνται της ελευθερίας τους, κρατούνται σε χώρο και υπό συνθήκες που προάγουν την προστασία και προάσπιση των δικαιωμάτων τους για ανθρώπινη μεταχείριση και σεβασμό της αξιοπρέπειας και της διαφορετικότητας τους.

Η Επίτροπος Διοικήσεως κλήθηκε να διερευνήσει παράπονο που υποβλήθηκε στο Γραφείο της από δικηγόρο εκ μέρους της οικογένειας προσώπου που ανήκει στην ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα αναφορικά με την κράτησή του σε χώρα του εξωτερικού. Δικηγόρος της οικογένειας ενημέρωσε το Γραφείο της Επιτρόπου ότι το υπό αναφορά πρόσωπο έχει καταδικαστεί σε τριετή φυλάκιση σε χώρα του εξωτερικού και επιθυμεί όπως μεταφερθεί στην Κύπρο για την έκτιση της ποινής του στις Κεντρικές Φυλακές. Επί τούτου η οικογένεια υπέβαλε σχετικό αίτημα και ζήτησε τη συνδρομή του Υπουργείου Δικαιοσύνης προς τελεσφόρηση των προσπαθειών.

Σημειώνεται ότι το εν λόγω άτομο είχε εκφράσει ανησυχία για το ενδεχόμενο μετακίνησής του σε ανδρικές φυλακές στη βάση του αναγραφόμενου στο δελτίο ταυτότητας του φύλο.

Παραθέτοντας το νομικό πλαίσιο, η Επίτροπος σημειώνει ότι το 1992 υπογράφηκε συμφωνία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της χώρας στην οποία έχει καταδικαστεί το εν λόγω πρόσωπο για την παροχή δικαστικής και νομικής συνδρομής σε θέματα αστικού και ποινικού δικαίου. Στην εν λόγω συμφωνία καθορίζονται η διαδικασία, οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη μεταφορά καταδικασθέντων από το ένα συμβαλλόμενο μέρος στο άλλο. Συγκεκριμένα προβλέπονται τα εξής:

Πρόσωπο που καταδικάζεται στο έδαφος ενός συμβαλλόμενου μέρους μπορεί να μεταφερθεί στο έδαφος του άλλου συμβαλλόμενου μέρους για να εκτίσει την ποινή που του έχει επιβληθεί, νοουμένου όμως ότι συντρέχουν οι όροι που καθορίζονται από την συμφωνία.

Προς το σκοπό αυτό, το πρόσωπο αυτό μπορεί να εκφράσει σε οποιοδήποτε από τα συμβαλλόμενα μέρη την επιθυμία του να μεταφερθεί και πρέπει να συγκατατίθεται θεληματικά και με πλήρη γνώση των νομικών συνεπειών της συγκατάθεσης του, στη μεταφορά του.

Σύμφωνα με το άρθρο 26 της συμφωνίας, ο καταδικασθείς δύναται να μεταφερθεί στο έδαφος του συμβαλλόμενου κράτους, όταν συντρέχουν οι ακόλουθοι όροι:

(α) αν το πρόσωπο αυτό είναι πολίτης του κράτους εκτέλεσης ποινής

(β) αν η δικαστική απόφαση είναι τελεσίδικη

(γ) αν η δικαστική απόφαση δεν αφορά αδικήματα σχετικά με ναρκωτικά

(δ) αν κατά τον χρόνο παραλαβής της αίτησης για μεταφορά, υπολείπεται ακόμα να εκτιθεί από τον καταδικασθέντα τουλάχιστον έξι μηνών ποινή ή αν η ποινή είναι ακαθόριστης διάρκειας

(ε) αν για τη μεταφορά συγκατατεθεί ο ίδιος ο καταδικασθείς ή όταν λόγω της ηλικίας του ή της φυσικής ή διανοητικής του κατάστασης οποιοδήποτε συμβαλλόμενο μέρος θεωρεί αυτό απαραίτητο ως ο νόμιμος αντιπρόσωπος του

(στ) αν οι πράξεις ή παραλείψεις ένεκα των οποίων έχει επιβληθεί η ποινή συνιστούν ποινικό αδίκημα δυνάμει του δικαίου του κράτους εκτέλεσης ποινής ή θα συνιστούσαν ποινικό αδίκημα αν είχαν διαπραχθεί μέσα στο έδαφος του

(ζ) αν η επιβληθείσα ποινή δεν υπερβαίνει σημαντικά το ανώτατο όριο της τιμωρίας που προβλέπει το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης ποινής για το ίδιο αδίκημα και

(η) αν τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνήσουν στη μεταφορά

Σε εξαιρετικές δε περιπτώσεις, τα συμβαλλόμενα μέρη μπορούν να συμφωνήσουν σε μεταφορά και αν ακόμη ο χρόνος που υπολείπεται να εκτίσει ο καταδικασθείς είναι λιγότερος από το χρόνο που καθορίζεται στην παράγραφο (δ) πιο πάνω.

Με αφορμή την παρούσα περίπτωση η Επίτροπος υπογραμμίζει τις ανησυχίες της όσον αφορά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, τα οποία είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στους χώρους κράτησης ένεκα πιθανής διακριτικής μεταχείρισης εις βάρος τους λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού. Η Επίτροπος σημειώνει δεν ότι η κύρια ανάγκη αυτών των ατόμων είναι η προστασία τους από τη σεξουαλική κακοποίηση, το βιασμό και τις επιθέσεις εναντίον τους από τους υπόλοιπους κρατούμενους.

Ειδικότερα για τα τρανς άτομα που τελούν υπό κράτηση ή είναι φυλακισμένα, η Επίτροπος σημειώνει ότι βρίσκονται σε σημαντικά μεγαλύτερο βαθμό εκτεθειμένα στη βία και ως εκ τούτου οι Αρχές θα πρέπει να διασφαλίζουν αφενός μεν ότι απευθύνονται στα άτομα αυτά με το όνομα που τα ίδια επιλέγουν και ανταποκρίνεται στο φύλο αυτοπροσδιορισμού τους και αφετέρου δε ότι θα κατανέμονται ανάλογα.

Η Μαρία Στυλιανού Λοττίδη σημειώνει επίσης ότι οι Διευθύνεις των Φυλακών θα πρέπει να αναγνωρίζουν την ανάγκη των ατόμων αυτών για ειδική προστασία και δεν θα πρέπει να τους τοποθετούν σε κελιά μαζί με άλλους κρατούμενους που ενδεχομένως να θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλειά τους. Ως εκ τούτου, κατά το στάδιο της κατανομής των κρατουμένων σε κελιά, θα ήταν χρήσιμο να λαμβάνονται υπόψη οι επιθυμίες και οι ανησυχίες των ατόμων αυτών.

Προς αυτήν την κατεύθυνση η κα. Στυλιανού – Λοττίδη παραπέμπει στη Σύσταση της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2010 και στις Αρχές της Yogyakarta σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου, επισημαίνοντας την υποχρέωση των κρατών μελών για διασφάλιση της ασφάλειας και της αξιοπρέπειας όλων των ατόμων που βρίσκονται σε φυλακές, συμπεριλαμβανομένων των λεσβιών, των ομοφυλόφιλων, των αμφιφυλόφιλων και των διεμφυλικών.

Καταλήγοντας, η Επίτροπος εισηγείται όπως το Υπουργείο Δικαιοσύνης, στο πλαίσιο της διακριτικής ευχέρειας που του παρέχει το νομικό πλαίσιο, επισπεύσει τις ενέργειές του προς την κατεύθυνση της μεταφοράς στην Κύπρο του εν λόγω ΛΟΑΤΚΙ ατόμου (ως πρόσωπο που ανήκει σε ευάλωτη ομάδα) για σκοπούς έκτισης της ποινής του.

Πίσω στην προηγούμενη σελίδα

Παρουσία στα ΜΜΕ

Καμπανάκι Επ. Διοικήσεως για τις συνθήκες κράτησης ΛΟΑΤΚΙ (ο Φιλελεύθερος)