Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Eπανεξέταση μέτρων εισηγείται η Λοττίδου (ο Φιλελεύθερος)

Eπανεξέταση μέτρων εισηγείται η Λοττίδου

ο Φιλελεύθερος
30 Ιουλίου 2021

Άσκηση πιέσεων για εμβολιασμούς, κατάργηση δωρεάν rapid test και επίδειξη SafePass ακόμη και σε χώρους προμήθειας ειδών πρώτης ανάγκης, είναι μερικά από τη σωρεία θεμάτων και παραπόνων, τα οποία τέθηκαν ενώπιον της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρίας Στυλιανού Λοττίδη, σχετικά με τα μέτρα που εφαρμόζει η Πολιτεία μέσω Διαταγμάτων και αποφάσεων και το ενδεχόμενο σύγκρουσής τους με ανθρώπινα δικαιώματα. Μέσα από μία ογκώδη έκθεση, η Επίτροπος προβαίνει σε συγκεκριμένες συστάσεις και εισηγήσεις, οι οποίες διαβιβάστηκαν στον υπουργό Υγείας.

Μεταξύ αυτών των εισηγήσεων είναι και η επανεξέταση της απόφασης για κατάργηση των δωρεάν rapid test καθώς επίσης και η επανεξέταση του μέτρου της απαγόρευσης εισόδου σε άτομα χωρίς SafePass, το οποίο περιλαμβάνει μόνο εμβολιασμένους και νοσούντες, ώστε να περιλαμβάνει και τις άλλες μορφές εξέτασης, κατά τρόπο που δεν θα δημιουργεί διάκριση σε πρόσβαση σε υπηρεσίες και αγαθά.

Αναλυτικά, οι συστάσεις της κ. Λοττίδη είναι οι ακόλουθες:

>> Στα πλαίσια της θετικής υποχρέωσης του κράτους να προστατεύσει το συλλογικό αγαθό της υγείας από τις επιπτώσεις της πανδημίας του COVID-19, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι, όλα τα μέτρα που λαμβάνει η Πολιτεία για τον σκοπό αυτό, συνάδουν με τις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ειδικότερα, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι, τα εκάστοτε μέτρα που λαμβάνονται για καταπολέμηση της πανδημίας, ειδικά εκείνα που προνοούν για περιορισμό ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών, τηρούν, σε κάθε περίπτωση, τις αρχές της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας και της μη διάκρισης, αλλά και τον προσωρινό χαραχτήρα του μέτρου.

>> Τα μέτρα που εφαρμόζονται, να λαμβάνουν υπόψη τις ειδικότερες περιστάσεις των ατόμων που έχουν αυξημένη ευαλωτότητα (όπως πρόσωπα με χαμηλά εισοδήματα, άνεργους, άτομα με μεταναστευτική καταγωγή κ.ά.).

>> Tα μηνύματα που στέλνονται προς την κοινωνία, αλλά και τα ίδια τα μέτρα, να μην λειτουργούν ως μέσο διαχωρισμού και διάκρισης των πολιτών, να μη διαχωρίζουν την κοινωνία σε στρατόπεδα μεταξύ προσώπων που έχουν εμβολιαστεί και προσώπων που δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν.

>> Να επανεξεταστεί το μέτρο της απαγόρευσης εισόδου σε άτομα χωρίς SafePass, το οποίο περιλαμβάνει μόνο εμβολιασμένους και νοσούντες, ώστε να περιλαμβάνει και τις άλλες μορφές εξέτασης, ενώ κάτι τέτοιο δεν θα πρέπει να δημιουργεί διάκριση σε πρόσβαση σε υπηρεσίες και αγαθά.

>> Να επανεξεταστεί η απόφαση για κατάργηση της δωρεάν παροχής εξέτασης ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου από την 1η Αυγούστου 2021, αφού ληφθούν υπόψη οι σχετικοί με αυτή προβληματισμοί, σε συνδυασμό με τις πρόσφατες συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ο οποίος συνέστησε την αύξηση της πρόσβασης σε δωρεάν τεστ) και του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (ο οποίος διατύπωσε τη θέση ότι οι διαγνωστικές εξετάσεις πρέπει να είναι καθολικές, προσβάσιμες, έγκαιρες και δωρεάν).

Υποχρεωτικός ή όχι ο εμβολιασμός σε εργαζόμενους;

Αναφορικά με το ζήτημα της άσκησης πιέσεων σε εργαζόμενους για να εμβολιαστούν, η κ. Λοττίδη σημειώνει ότι δεν της διαβιβάστηκαν συγκεκριμένα στοιχεία που να τεκμηριώνουν τέτοιες καταγγελίες, ωστόσο σημειώνει ότι σε αντίθεση με άλλες χώρες, δεν έχουν ληφθεί στην Κύπρο οποιαδήποτε μέτρα που να καθιστούν τον εμβολιασμό υποχρεωτικό σε ομάδες εργαζομένων.

«Κατά συνέπεια, στην παρούσα φάση, οποιοσδήποτε έμμεσος ή άμεσος εξαναγκασμός ή απειλές από μέρους εργοδοτών για εμβολιασμό ή οποιαδήποτε βλαπτική μεταβολή στα δικαιώματα των εργαζομένων, και δη απόλυση, με συνακόλουθη στέρηση των μέσων βιοπορισμού των υπαλλήλων που δεν επιθυμούν τον εμβολιασμό, χωρίς να εφαρμόζονται εναλλακτικές λύσεις (π.χ. μετακίνηση σε θέση που δεν έχει φυσική επαφή με το κοινό ή άλλους συναδέλφους, δυνατότητα τηλεργασίας) και χωρίς να δικαιολογείται από ένα αντικειμενικό σκοπό που είναι η προστασία ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού που κινδυνεύουν με θάνατο σε περίπτωση που νοσήσουν απο Covid-19 όπως είναι τα πρόσωπα που είναι κλινήρεις, και άρα δημιουργούν στο ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό αυξημένη ευθύνη απέναντί τους, ενδέχεται να συνιστά έμμεσο εξαναγκασμό που πιθανό να οδηγήσει σε παράνομη απόλυση με ό,τι αυτό νομικά συνεπάγεται. Η γενική δηλαδή υποχρέωση εμβολιασμού σε όλες τις κατηγορίες επαγγελμάτων που δεν δικαιολογείται με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της φύσεως της εργασίας και του άμεσου κινδύνου σε τρίτα πρόσωπα με αυξημένη ευαλωτότητα δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ως αναγκαία και ανάλογη του σκοπού που επιδιώκει», σημειώνει χαρακτηριστικά η αρμόδια Επίτροπος.

ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Η Επίτροπος στην έκθεσή της αναφέρεται και σε βασικές αρχές και νομοθετικές διατάξεις και διακηρύξεις τόσο της εθνικής νομοθεσίας, όσο και της Ευρώπης αλλά και σε επίπεδο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.

Διατυπώνει τη θέση ότι στα πλαίσια της θετικής υποχρέωσης του κράτους να προστατεύσει το συλλογικό αγαθό της υγείας από τις επιπτώσεις της πανδημίας του COVID-19, πρέπει να διασφαλιστεί ότι, όλα τα μέτρα που λαμβάνει η κυπριακή Πολιτεία για τον σκοπό αυτό, συνάδουν με τις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Αναφέρει πως ειδικότερα, πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα εκάστοτε μέτρα που λαμβάνονται για καταπολέμηση της πανδημίας, ειδικά εκείνα που προνοούν για περιορισμό ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών, τηρούν, σε κάθε περίπτωση, τις αρχές της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας και της μη διάκρισης, αλλά και τον προσωρινό χαρακτήρα του μέτρου.

Προϋπόθεση μια δίκαιη εξισορρόπηση

Στην τοποθέτησή της, η Επίτροπος αναφέρει ακόμα πως αποτελεί κρίσιμο στοιχείο, για συνολική αξιολόγηση της νομιμότητας όλων των επίμαχων και, αναμφίβολα, επώδυνων μέτρων που έλαβε το κράτος για καταπολέμηση της πανδημίας, ο βαθμός συμβατότητάς τους με την αρχή της αναλογικότητας, η οποία, στην προκειμένη περίπτωση, προϋποθέτει μία δίκαιη εξισορρόπηση μεταξύ του σεβασμού των δικαιωμάτων και ελευθεριών του ατόμου και της προστασίας των συμφερόντων της ευρύτερης κοινωνίας αλλά και των θεμελιωδών δικαιωμάτων μεταξύ τους, ώστε ανάλογα με την περίπτωση και την εξισορρόπηση κάθε φορά των υπό κρίση δικαιωμάτων να κρίνεται ποιο υπερτερεί κάθε φορά.

«Αξιολογώντας τα μέχρι σήμερα δεδομένα, τις συγκλίνουσες ιατρικές απόψεις και συστάσεις, τα παρόμοιας φύσης μέτρα που λαμβάνουν πολλές άλλες χώρες, δεν φαίνεται να υπάρχουν διαθέσιμοι άλλοι, λιγότερο επώδυνοι για τους πολίτες τρόποι, για να προστατευθεί το δημόσιο αγαθό της υγείας», αναφέρεται στην έκθεση της κ. Λοττίδη. Παράλληλα, παρατηρεί ότι η αργή μείωση των κρουσμάτων σε περιόδους που εφαρμόστηκαν αυστηροί περιορισμοί διακίνησης, εν αντιθέσει με τη ραγδαία αύξησή τους μετά τον τερματισμό τέτοιων μέτρων, καταδεικνύει την ανάγκη επικαιροποιημένων μέτρων ανάλογα της επιδημιολογικής εικόνας.

Η Επίτροπος σημειώνει τον προβληματισμό της για το ότι η απαγόρευση εισόδου σε άτομα χωρίς SafePass σε χώρους στους οποίους υπάρχει η δυνατότητα συνάθροισης πέραν των 20 προσώπων, ήταν καθολική και δεν συνεκτιμήθηκαν οι ιδιαιτερότητες που έχουν κάποιοι χώροι στην εξυπηρέτηση βασικών αναγκών των πολιτών. «Η Πολιτεία πρέπει να διαχωρίσει την πρόσβαση σε ουσιώδεις και μη υπηρεσίες και αγαθά (π.χ. υπηρεσίες δημόσιας υγείας) και να διασφαλίσει την απρόσκοπτη πρόσβαση, χωρίς υπέρμετρους όρους και δη την αναγκαιότητα εμβολιασμού, αλλά να λαμβάνει υπόψη τις εξαιρέσεις και την τριπλή προϋπόθεση έκδοσης του SafePass που δεν θα περιλαμβάνει μόνο τον εμβολιασμό όπως ρητά αναφέρεται στο Ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης», αναφέρει.

Πίσω στην προηγούμενη σελίδα

Παρουσία στα ΜΜΕ

Eπανεξέταση μέτρων εισηγείται η Λοττίδου (ο Φιλελεύθερος)